Alles wat je moet weten over het Double Diamond-model

Eenvoudig uitgelegd is het Double Diamond-model een systematische aanpak om nieuwe producten en diensten te bedenken en ontwerpen. Het werd officieel gelanceerd door de British Design Council, in 2005.

Het Double Diamond-model herleidt het ontwerpen van een product of dienst tot een aantal systematische handelingen die iedereen kan volgen. Dit model is niet zomaar uit de lucht gegrepen, maar baseert zich op een uitvoerige studie die gedaan werd met wereldspelers zoals Microsoft, Starbucks, Sony en LEGO.  

Met deze studie wilde de Council te weten komen hoe creatieve mensen informatie verwerken en tot oplossingen komen voor complexe vraagstukken. 

Het Double Diamond-model heeft vier fases:  

1. Discovery 

2. Definition 

3. Development 

4. Delivery 

Deze fases bieden designers een leidraad om hun gedachten te ordenen en het creatieve denkproces te stroomlijnen en verbeteren. Elke ontwerper heeft zijn eigen manier van werken, maar de Double Diamond fungeert als een roadmap die de route bepaalt. Verderop in deze blog gaan we dieper in op de vier fases, eerst nog drie belangrijke opmerkingen vooraf.  

Voordat je aan de slag gaat met het Double Diamond-model, zijn er drie dingen die je moet weten.  

1. Het Double Diamond-model is geen lineair model 

De visuele voorstelling van het model wekt de indruk dat het een lineair proces is, maar dit klopt niet. De werkelijkheid is precies omgekeerd, het model stimuleert ontwerpers en design thinkers juist om flexibel te bewegen doorheen de stappen om zo het probleem en de oplossing beter te leren kennen en in kaart te brengen. Het is een iteratief proces waarbij er door middel van verschillende rondes een steeds beter begrip van probleem en oplossing ontstaat. 

2. Het proces stimuleert onderzoek en het maken van keuzes  

Ten tweede bestaat het model uit diamanten en niet uit een vlakke lijn. De diamanten staan voor een proces van openen en sluiten, van eerst onderzoeken en dan pas keuzes te maken.  

Elke diamant in het model staat voor het creëren van keuzemogelijkheden (divergeren), gevolgd door het maken van keuzes (convergeren). Een manier van werken die creativiteit stimuleert.  

3. Er zijn drie sleutelmomenten 

Het Double Diamond-model bestaat uit twee diamanten. Hierdoor ontstaan er drie sleutelmomenten in het ontwerpproces. Eerst van een vage en onduidelijke probleemstelling naar een duidelijke probleemstelling en tenslotte naar een duidelijke oplossing. Op die manier benadrukt het Double Diamond-model het belang van het begrijpen van een probleem in al zijn facetten, alvorens over te gaan tot een oplossing.  

Hoe beter je het probleem begrijpt, hoe beter je oplossing zal zijn. Alleen dan kan je echt nieuwe ideeën bedenken.

Met die drie bedenkingen in het achterhoofd is het tijd om aan de slag te gaan met de vier fases van het model, we doorlopen ze samen met je.  

Fase 1: de context leren kennen en de probleemstelling begrijpen tijdens discovery 

De eerste stap in het model is de discovery- of ontdekkingsfase. Tijdens deze fase is het doel om zoveel mogelijk variabelen te begrijpen die van invloed zijn op het probleem. Denk aan de voorkeuren en noden van de gebruikers voor wie de oplossing bedoeld is, de businessdoelstellingen van het bedrijf dat een oplossing wil uitwerken en de technische of budgettaire beperkingen die de buitengrenzen van de oplossing bepalen.  

Daarnaast bekijk je het probleem zelf ook nog eens kritisch. Vaak kom je er in deze fase achter dat het probleem veel complexer is dan gedacht en dat er meerdere manieren zijn om het probleem te benaderen.  

De sweet spot for innovation ligt precies in de doorsnede van businessdoelstellingen, gebruikersvoorkeuren en technische haalbaarheid. Typische activiteiten tijdens deze fase zijn bijvoorbeeld discoveryworkshops, gebruikersonderzoek, concurrentieanalyse, marktonderzoek, etc. 

Een probleem met veel facetten 

Stel: je bent de eigenaar van een speeltuin en je wilt meer mensen trekken. 

Dit klinkt als een simpel probleem, maar in de discovery-fase blijkt als nel dat er verschillende redenen zijn waarom mensen niet naar je speeltuin komen:  

• Moeders kiezen voor de concurrent omdat daar wél een cafétje bij is, zodat ze met vriendinnen iets kunnen drinken. 

• Vaders kiezen voor de concurrent omdat die meer klimtoestellen heeft waarop ze samen met hun kinderen kunnen ravotten. 

• Kinderen verkiezen een andere speeltuin omdat daar regelmatig een ijscowagen stopt. 

Je kan niet al deze problemen in één keer oplossen. Je moet hierin dus keuzes maken. 

 Je voelt het al er zit een addertje onder het gras wanneer je het Doule Diamond-model gebruikt: al dat graven kan grote hoeveelheden informatie naar boven brengen. Het is cruciaal om te leren hoe je die informatie kan organiseren zodat je niet louter naar data kijkt, maar inzichten opdoet waarmee je verder aan de slag kan. Vaak verliezen mensen zich in data, zien ze heel veel bomen, maar geen bos. De kunst is net om informatie te bundelen tot bruikbare en waardevolle inzichten die bepalend zijn voor de volgende stappen in het proces. 

Fase 2: de belangrijkste principes van de oplossing bepalen tijdens definition 

Na het begrijpen van het probleem komt de fase waarin je keuzes maakt en de principes van de oplossing definieert. Je kan immers nooit alles oplossen voor iedereen. En dat hoeft ook niet. In de Definition-fase moet je kiezen op welke problemen je verder wil werken en op welke manier je dat wil doen.  

Dit kan bijvoorbeeld door bottlenecks te identificeren, op zoek te gaan naar verborgen risico’s of opportuniteiten of een lijst van dingen op te schrijven die het designteam zeker moet doen of zeker niet moet doen (no-go’s). 

De doelstelling van de Definition-fase is om de verschillende componenten van het project uit te werken zodat iedereen de context begrijpt en de grenzen van de oplossing in overweging kan nemen. Dit houdt bijvoorbeeld in dat ontwerpers zich rekenschap geven van het budget, de resources en de marktsituatie vooraleer ze aan de slag gaan.  

Korter gezegd, in de Definition-fase worden de inzichten uit de Discovery gefilterd, geselecteerd en uitgewerkt zodat de probleemdefinitie helder wordt.  

Typische activiteiten tijdens deze fase zijn bijvoorbeeld het uitwerken van een strategische briefing, het maken van presentaties voor een management buy-in, het definiëren van ontwerpprincipes of ontwerpuitdagingen, etc. 

Fase 3: een samenhangend concept ontwikkelen tijdens development 

De Development-fase betekent het begin van het echte designwerk, het effectief beginnen maken van de oplossing voor het probleem dat in de twee eerste fases is uitgediept en in kaart gebracht. 

Development is meer dan code schrijven 

De naamgeving van deze fase is soms wat verwarrend. In softwarebedrijven staat development voor het schrijven van code. Daarom noemt Microsoft deze fase bijvoorbeeld “Implement” terwijl Virgin Atlantic Airways eerder praat over “Design”.  Om dicht bij het origineel te blijven, houden we voor deze blogpost de term “Development” aan. 

De Development-fase is er een van multidisciplinair werk. Strategen, researchers, UX-designers en UI-designers moeten er samenwerken met interne en externe partners die ofwel domeinkennis aanbrengen, ofwel een specifieke technische expertise in het team injecteren. 

Door het samenbrengen van al deze partijen op eenzelfde plek gedurende eenzelfde periode (design sprints), wordt het proces versneld en de output beter. Beeld je bijvoorbeeld eens in dat een ontwerp in productie gaat om pas dan te ontdekken dat er een probleem is met de logistiek of het productieproces. Wie had dat kunnen weten? Wel, iedereen had dat kunnen weten. Juist daarom moeten stakeholders uit verschillende disciplines samenwerken als één team! 

Het ontwikkelen van een oplossing is een proces waar alle bedrijven anders mee omgaan. Typische activiteiten zijn brainstorming, storyboarding, moodboarding, visualisatie-oefeningen, rollenspellen, etc. Elk van deze activiteiten heeft iets gemeen: het zijn prototypes die getest worden bij gebruikers en die dienen om iets van te leren voor de volgende fases. 

Onthoud vooral dat een idee slechts een veronderstelling over de werkelijkheid is zolang het niet getest is bij echte gebruikers in een echte situatie.  

Fase 4: een gedetailleerde oplossing uitwerken tijdens delivery 

Tijdens de laatste fase van het Double Diamond-model worden alle aspecten van de oplossing tot in detail uitgewerkt en aan een finale test onderworpen. Het resultaat van deze fase is dan ook een gedetailleerd concept en implementatieplan waarmee een intern of extern productieteam aan de slag kan.  

De finale test in deze stap is de laatste barrière tussen idee en productie. Deze test dient ervoor om de laatste issues uit het ontwerp te halen en de oplossing nog een laatste keer af te toetsen op haar werkzaamheid, relevantie en gebruiksvriendelijkheid. Hoewel het uitwerken van de details van de oplossing op zichzelf eerder uitvoerend werk is, speelt het testen een cruciale en strategische rol.  

Alle bedrijven uit de studie van de British Design Council gaven aan deze feedbackloop heel serieus te nemen. Het wordt gezien als een laatste mogelijkheid om het product te verbeteren en om fundamentele denkfouten uit het ontwerp te halen alvorens de vaak dure productie-inspanning te leveren. 

Dit werk stopt overigens nooit en daarom is het werk van de ontwerper niet voorbij na de lancering. Meer nog: sommigen zouden beweren dat het werk dan echt start. Het product of de dienst moet dan in reële omstandigheden de confrontatie met haar gebruikers doorstaan. Zodra een product of dienst echt op de markt is, start het permanente werk van feedback verzamelen en vertalen naar de volgende versie van het ontwerp.  

Vergeet de sprint voor de lancering en maak je klaar voor de marathon van permanente verbetering.